سیستم اعلام حریق اتوماتیک بر اساس نحوه عملکرد به سه نوع متعارف یا کانونشنال، آدرس پذیر و بی سیم تقسیم می گردد:
سیستم اعلام حریق متعارف (Conventional)؟
در سیستم اعلام حریق متعارف یا کانونشنال، ساختمان مورد نظر به چند منطقه یا زون تقسیم شده و هر زون به صورت جداگانه نام گذاری می شود که با بهره گیری از تجهیزات اعلام حریق مانند دتکتور ها، شستی اعلام حریق و آژیر و فلاشر؛ زون یا منطقه دچار حریق را تشخیص داده و آتش سوزی را اعلام می نماید.
در این سیستم میزان جریان عبوری دارای اهمیت ویژه ای است زیرا اساس عملکرد این سیستم بر پایه مقدار جریان عبوری از مدار استوار است. آشکارسازها و شستی های مورد استفاده در سیستم اعلام حریق متعارف (کانونشنال) در حالت عادی غیر فعال هستند اما زمانی که دتکتور و شستی فعال می شوند مدار بسته می شود.
حساسیت این تجهیزات توسط کارخانه سازنده از قبل تعیین شده و قابل تغییر نیستند. این تجهیزات دارای عملکرد رله گونه هستند و با توجه به حساسیت مشخص شده در حالت هشدار یا عادی قرار می گیرند.
در این سیستم چندین آشکارساز یا حسگر دود یک منطقه یا زون را پوشش داده و در قالب یک مدار به هم پیوسته به کنترل پنل اعلام حریق متصل می شوند، بنابراین هر مدار نماینده یک زون می باشد. همچنین نحوه اتصال تجهیزات اعلام حریق به صورت شاخه ای (ستاره ای یا شعاعی) می باشد.
در این سیستم به هر مرکز می توان 16،12،8،4،2 زون متصل نمود. در هر زون حداکثر 25 المان قرار گرفته و در صورت بروز حریق، چراغ مربوط به آن منطقه بر روی کنترل پنل روشن می گردد.
تمامی تجهیزات مورد استفاده در این سیستم باید از نوع متعارف بوده و بسته به ویژگی های کنترل پنل مرکزی در هر مدار، می توان از تعداد محدودی آشکارساز یا دتکتور اعلام حریق و تعداد بی شماری شستی استفاده نمود. تعداد استاندارد دتکتور در هر زون متعارف، حداکثر 32 عدد می باشد.
سیستم اعلام حریق متعارف در ساختمان های کوچک کاربرد داشته و در مقایسه با سیستم اعلام حریق آدرس پذیر در ساختمان های کوچک مقرون به صرفه تر بوده و صرفه اقتصادی آن در ساختمان های کوچک مورد توجه قرار می گیرد.
همچنین مراحل نصب و کارکردن با این سیستم راحتتر بوده و در ساختمان های کوچک کارکرد مناسبی دارد و عیب یابی این سیستمها نیز آسان است اما از معایب سیستم اعلام حریق کانونشنال این است که محل دقیق وقوع حریق را مشخص نمی کند زیرا در این سیستم ساختمان و منطقه مورد نظر به چند منطقه یا زون تقسیم بندی می شوند و در زمان وقوع حریق تنها منطقه دچار حادثه اعلام می شود و نقطه دقیق آن مشخص نمی گردد به همین دلیل کار برای نیروهای عملیاتی و امدادی سختتر بوده و عملیات امداد ونجات زمان بیشتری خواهد برد.
مزایای سیستمِ اعلام حریق متعارف
سیستم اعلام حریق متعارف بخاطر مزایای زیادی که دارد همچنان جزء پرطرفدارترین نوع سیستم اعلام حریق به حساب می‌آید:
- نصب و راه‌اندازی آسان
- تجهیزات ارزان قیمت
- نگهداری آسان
- سازگاری تجهیزات با سایر برندها
- بدون نیاز به برنامه ریزی کامپیوتری
- عالی برای پروژه‌های کوچک
معایب سیستم اعلام حریق متعارف
اگر چه سیستم اعلام حریق متعارف جزء پرطرفدارترین‌ها است، اما معایبی دارد که در سیستم اعلام حریق‌های نوین رفع شده است:
- شناسایی نقطه دقیق حریق امکان‌پذیر نیست
- قابلیت شبکه بندی پنل‌های مرکزی را ندارد
- در روابط بین ورودی‌ها و خروجی‌ها انعطاف‌پذیری بالایی ندارد
- کابل کشی زیاد
وضعیت سیستم اعلام حریق متعارف
سیستم اعلامِ حریق متعارف در چهار وضعیت مختلف قرار می‌گیرد:
حالت عادی سیستم اعلام حریق کانونشنال
حالت عادی سیستم اعلام حریق متعارف زمانی است که حسگرها و شستی‌ها در وضعیت عادی هستند، جریان انرژی آنقدر پایین است که گویا جریانی در مدار نیست. در شرایط عادی چراغ LED سبز روشن است.
حالت هشدار سیستم اعلام حریق متعارف
حالت هشدار در عملکرد سیستم اعلام حریق زمانی فعال می‌شود که جریان از حالت عادی خارج شده باشد. در حالت هشدار در واقع مدارهای ورودی از جانب حسگرها و شستی‌ها فعال شده است. حالت هشدار در مدار زون، مرکز کنترل شرایط هشدار را با روشن کردن چراغ قرمز رنگ اعلام می‌کند.
حالت خطای اتصال کوتاه سیستم اعلام حریق کانوشنال
حالت خطای اتصال کوتاه در سیستم اعلام حریق متعارف، زمانی رخ می‌دهد که جریان مستمر از کوتاه‌ترین مسیر اتصال عبور می‌کند. تحت این شرایط، مقاوت در مسیر تقریبا به صفر رسیده است.
از آنجاییکه در حالت اتصال کوتاه، جریان زیادی به مرکز کنترل انتقال می‌یابد احتمال خسارت به تجهیزات بسیار بالا است. سیستم متعارف اشکال خطای کوتاه را با چراغ زرد اعلام می‌کند.
حالت خطای اتصال باز سیستمِ اعلام حریق متعارف
حالت خطا اتصال باز یکی دیگر از اتفاق‌های رایج در سیستم اعلام حریق متعارف است. چنین وضعیتی، با قطعی اتصال در طول مدار، رخ می‌دهد. در حالت خطا اتصال باز جریان مستمر کاهش یافته و یا کاملا قطع می‌شود. در صورت پارگی یا قطعی در ابتدا یا انتها مدار، حالت‌های مختلفی در مدار ایجاد می‌شود.
حالت خطای اتصال باز به منظور با کاهش یا قطع جریان مستمر در مدار به عنوان اشکال در سیستم شناسایی شده و با رنگ زرد هشدار را اعلام می‌کند.