طراحی و اجرای سیستم اعلام حریق براساس استاندارد BS5839

طراحی و اجرای سیستم اعلام حریق براساس استاندارد BS5839

 1 -  پوشش دتکتور دودی 

شعاع پوشش دهی دتکتورهای دودی حداکثر  7.5m است و برای جلوگیری از بوجود آمدن نقاط کور، محدوده پوشش دتکتورها باید با یکدیگر همپوشانی داشته باشد. لذا فاصله بین دو دتکتور دودی 10.6m و فاصله هر دتکتور تا دیوار 5.3m در نظر گرفته شود. دتکتور دودی مساحت 112m2 را پوشش می دهد.

در راهروهایی با عرض کمتر از 2m فاصله مجاز بین دتکتورهای دودی به 15m افزایش می یابد و دیگر نیازی به همپوشانی محدوده پوشش دتکتورها با یکدیگر وجود ندارد . راهروهایی با عرض بیشتر از 2m را مانند فضاهای عادی طراحی باید کرد.

2 -  پوشش دتکتور حرارتی

شعاع پوشش دهی دتکتور های حرارتی حداکثر 5.3m  است و برای جلوگیری از بوجود آمدن نقاط کور، محدوده پوشش دتکتورها باید با یکدیگر همپوشانی داشته باشد . لذا فلصله بین دو دتکتور حرارتی 7.5m و فاصله این دتکتور تا دیوار 3.8m در نظر گرفته شود. دتکتور حرارتی مساحت 56.3  m2  را پوشش می دهد.

در راهروهایی با عرض کمتر از 2m فاصله مجاز بین دتکتورهای حرارتی به10.6 m  افزایش می یابد و دیگر نیازی به همپوشانی محدوده پوشش دتکتورها با یکدیگر وجود ندارد . راهروهایی با عرض بیشتر از 2m را مانند فضاهای عادی طراحی باید کرد.

3 - انتخاب دمای دتکتور حرارتی

برای انتخاب دتکتورهای حرارتی باید به این موضوع توجه داشت که دمای انتخابی برای دتکتور حداکثر باید 29 درجه سانتی گراد بیشتر از میانگین دمایی که اتاق در طول روز دارد باشد و یا حداکثر 4 درجه سانتی گراد بیشتر از بالاترین دمای آن اتاق در طول روز باشد.

4 - فاصله دتکتور تا دریچه های دمنده هوا

فاصله دتکتورها تا دریچه های دمنده کمتر از 1 متر مجاز نمی باشد.

5 - فاصله دتکتورها تا منابع روشنایی

حداکثر فاصله نصب یک دتکتور از چراغ باید بیشتر از دو برابر قطر آن چراغ باشد.

6 - فاصله دتکتورها تا پارتیشن و برآمدگی سقف ها

فاصله ی نصب یک دتکتور از برآمدگی روی سقف که بیشتر از ۱۰ درصد ارتفاع کف تا سقف می باشد، باید بیشتر از ۵۰ سانتیمتر لحاظ شود.

فاصله ی نصب یک دتکتور از پارتیشنی تا ارتفاع کمتر از ۳۰ سانتیمتر از سقف، باید بیشتر از ۵۰ سانتیمتر لحاظ شود.

7 - نصب دتکتور درسقف کاذب

در فرو رفتگی هایی با ارتفاع بیش از ۸۰ سانتیمتر در سقف و همچنین سقف های کاذب با ارتفاع بیش از ۸۰ سانتیمتر از سقف اصلی نیاز به نصب دتکتور می باشد.

8 - فاصله  نصب دتکتور از آسانسور

حداکثر فاصله نصب دتکتور از درب آسانسور ۱.۵ متر می باشد.

9 - نصب دتکتور در سرسرا

در راه پله های بسته، می بایستی یک عدد دتکتور در بالاترین قسمت راه پله (سرسرا) و در هر طبقه اصلی نصب شود.

 10- نصب دتکتور در تاج سوله

دتکتورهای اعلام حریق برای سوله هایی که ارتفاع تاج آنها تا نقطه شروع شیب، کمتر از 15cm (برای دتکتورهای حرارتی) و 60 cm (برای دتکتورهای دودی) باشد، مشابه یک سقف عادی در نظر گرفته خواهد شد. ودرصورت نقص موارد فوق ، یک عدد دتکتور

Detector Type

Ceiling Height (m)

General Limits

 Maximum

Heat RoR

9.0

10.5

Heat Fixed

7.5

12.5

Point Smoke Detector

10.5

12.5

Aspirating Smoke Detection Class C with 5 holes

15

18

Aspirating Smoke Detection Class C with 15 holes

25

28

Aspirating Smoke Detection Class B with 5 holes

40

43

Optical Beam Normal Sensitivity

25

28

Optical Beam Enhanced Sensitivity

40*

43

11 ارتفاع محفظه دتکتوردودی

چمبر یا محفظه یک دیتکتور دودی، هیچگاه نباید در هنگام نصب کمتر از ۲۵ میلیمتر و همچنین نباید بیشتر از ۶۰۰ میلیمتر از سطح سقف قرار بگیرد.

12 - ارتفاع محفظه دتکتور حرارتی

چمبر یا محفظه یک دیتکتور دودی، هیچگاه نباید در هنگام نصب کمتر از ۲۵ میلیمتر و همچنین نباید بیشتر از 15۰ میلیمتر از سطح سقف قرار بگیرد.

13 - مسافت جستجو تا منبع حریق

در سیستم های اعلام حریق ، حداکثر مسافتی را که یک شخص باید جستجو کند تا منبع حریق را بیابد، ۶۰ متر است.

14- زون بندی نواحی حریق

درصورتی که مساحت یک ناحیه کمتر از 300 متر مربع باشد یک زون حریق می توان درنظر گرفت . درصورتی که مساحت کل بیشتر از 300 متر مربع باشد هرطبقه را باید یک زون حریق درنظر گرفت . درصورتی که مساحت کل از 2000 مترمربع تجاوز کند ، راه پله ها ، بالابرها نیز باید نواحی زون مجزا درنظرگرفته شود.

15- محل نصب شستی اعلام حریق

محل قرارگیری شستی های اعلام حریق مطابق با استاندارد در ارتفاع  1.4m (+/-200mm) از زمین می باشد. شستی اعلام حریق باید در معرض دید بوده و 1.5cm با سطح دیوار فاصله داشته تا از زوایای مختلف قابل دید باشد.

16- فاصله پیمایش تا شستی اعلام حریق

در فضای تحت پوشش سیسستم اعلام حریق نباید فاصله بین فرد تا نزدیکترین شستی اعلام حریق از 45m بیشتر باشد؛ البته در فضاهایی با ریسک بالای حریق این فاصله باید 25m باشد.

17- توان صوتی

حداقل توان صوتی آژیرهای اعلان حریق باید (65dB(A  و یا (5dB(A بالاتر از سطح متوسط صدای محیطی باشد که بیش از 30 ثانیه به طول می انجامد. برای راه پله ها و فضاهای بسته، توان صوتی (60dB(A نیز کافی می باشد.

18- بستر کابل

کابل کشی تجهیزات در سیستم اعلام حریق باید به صورتی طراحی شود که بیش از یک مدار خروجی اعلان وجود داشته باشد تا در صورت بروز اشکال در عملکرد یکی از مدارات خروجی، امکان فعال شدن مدار خروجی دیگری ممکن بوده و هشدار لازم توسط مدار دیگر اعلام گردد.

19 - توان صوتی درمحل خواب

نوع و محل قرارگیری آژیرهای اعلام حریق مناسب برای محل های خواب افراد باید به صورتی باشد که حداقل توان صوتی 75dBA به فرد خواب داخل اتاق برسد . برای این منظور حتی میتوان آژیر جداگانه ای نیز برای محل خواب افراد در نظر گرفت.

20 - توان صوتی درمواجه باموانع

در بحث طراحی شدت صدای آژیر در یک محل، هر درب معمولی حدوداً 20dBA و درب ضد حریق 30 dBA توان صوتی را کاهش می دهند. با دوبرابر شدن فاصله، توان صوتی به میزان  6dBA کاسته می شود. ضمناً با دوبرابر شدن توان الکتریکی آژیر، توان صوتی آن به میزان 3dBA افزایش می یابد.

21 - ارتفاع نصب آژیرها

آژیر و فلاشرها باید در ارتفاعی بیشتر از 2/1m از سطح زمین قرار گیرند و فلاشرهای موجود در یک فضا باید از لحاظ نواخت فرکانسی، همزمان باشد.

22 -  حفاظت کابل ها

کابل از سطح زمین تا ارتفاع 2m باید در برابر ضربات فیزیکی و صدمات ناشی از جویدن حیوانات محافظت گردد.

23 - دتکتور دودی در سقف کاذب

در صورتی که ارتفاع سقف کاذب بین 80 cm تا 150 cm باشد.محل قرارگیری دتکتور باید در ارتفاعی بالاتر از 10% ارتفاع سقف کاذب تا سقف اصلی یا 12.5 cm بالاتر از ارتفاع سقف کاذب باشد.

23 - دتکتور حرارتی در سقف کاذب

سقف کاذب با ارتفاع بیش از 150cm، یک فضا محسوب می شوند و محل قرارگیری دتکتور حرارتی حداکثر تا ارتفاع 15cm از سقف اصلی و دتکتور دودی حداکثر تا ارتفاع 60cm از سقف اصلی می باشد.

24در کنار خروجی های پارکینگ و لابی از جمله در کنار رمپ پارکینگ نصب شستی اعلام حریق MCP ضروری است.

 -25برای موتورخانه های بزرگ زون مستقل لازم است.

-26 هر طبقه از ساختمان یک زون مستقل حساب می شود مگر اینکه مساحت طبقه بیش از 2000 مترمربع یا تعداد دتکتور ها بیشتر از 20 عدد (در نوع متعارف) باشد.

-27در پارکینگ باید از دتکتور حرارتی از نوع نرخ افزایشی استفاده شود.

-28موتورخانه به هر دو دتکتور تشخیص دهنده دود و حرارت نیاز دارد می توان به جای آن‌ها از دتکتور ترکیبی دودی حرارتی استفاده کرد.

-29برای موتورخانه های بزرگ زون مستقل لازم است.

 -30دتکتورهای نصب شده در انباری و پارکینگ در صورتی که در یک قسمت باشند، روی یک زون قرار می گیرند و از طریق LED تفکیک می شوند.

-31در هر انباری یک دتکتور دود قرارگیرد و هر دتکتور به یک LED که در بیرون درب انباری است متصل می گردد.

-32در آشپزخانه ها از دستگاه های Heat Detector (HF) با دمای ثابت استفاده شود.

-33براساس استاندارد Bs5839 آشپزخانه دوم به یک آشکارساز حرارتی HF جداگانه نیاز دارد.

-34در موتورخانه از دتکتور حرارتی با دمای ثابت (HF) استفاده کنید. علاوه بر این، در صورت وجود تجهیزات احتراق (مانند دیگ های روغن یا دیزل)، توصیه می شود از یک آشکارساز دود به عنوان پشتیبان (نصب شده در نزدیکی صفحه کنترل و تجهیزات الکتریکی) استفاده کنید.

-35 در موتورخانه آسانسور نصب دتکتور دود و حرارت یا ترکیبی ضروری است.

-36 طبق آیین نامه استاندارد Bs5839 برای تعیین تعداد آلارم در پارکینگ ها و زیرزمین ها از محاسبات افت شدت صدا استفاده کنید. آلارم را طوری قرار دهید که از شدت صدای زنگ استاندارد در داخل همه انبارها اطمینان حاصل شود (با فرض بسته بودن درها).

-37 در صورتی که هر طبقه فقط یک واحد آپارتمان داشته باشد، نصب نشانگر ال ای دی اجباری نیست. اما اگر در هر طبقه بیش از یک آپارتمان وجود دارد، نصب یک نشانگر LED در جلوی درب ورودی هر آپارتمان برای تفکیک منطقه ضروری است.

-38 در پاگرد هر طبقه (فضای مشترک در ورودی آپارتمان‌ها) در هر طبقه نیاز به دتکتور دودی است (تعداد دتکتور به ابعاد فضای مشترک بستگی دارد) این دتکتورها معمولا روی زون طبقه قرار می گیرند.

-39 در نقشه اعلام حریق تک خطی باید منبع تغذیه دوگانه 24VDC وVAC 220 و شماره گیر خودکار مشخص شود.

-40براساس استاندارد Bs5839 در هر طبقه، یک دستگاه اعلام حریق دستی (MCP) باید در مجاورت راه پله نصب شود. توصیه می شود این ایستگاه در نزدیکی فضای آسانسور و نزدیک به تجهیزات آتش نشانی قرار گیرد.

-41 قرار دادن پنل اعلام حریق در داخل اتاق نگهبانی ترجیح داده می شود ولی باید قابل رویت و در دسترس باشد.